"درۆن" چەکی سەرسووڕهێنەری ئێران بۆ ئۆپەراسیۆنەکانی دژ بە ئیسڕائیل

ئاژانسی هەواڵی مێهر، بەشێ سیاسەت: لە ئۆپەراسیۆنەکانی بەڵێنی ڕاستی 1 تا 3 کە بە هێمای ستراتژیی بەرگری-هێرشبەریی کۆماری ئیسلامی لێک دەدرێنەوە، لە سێ قۆناغی جیاوازدا، بەپێی لێکدراوێکی زیرەکانە لە مووشەکی بالستیک و کرووز و بەتایبەت لە درۆنی خۆتەقینەرانە ئەنجام درا. لەمناوە درۆنەکان وەک کۆڵەکەی هێرشی ئێران، بە تێچووی کەم، توانای بەرهەم‌هێنانی فراوان و دەفرایەتی دەوڵەمەندیی سیستەمگەلی بەرگریی ئاسمانی پێشکەوتەی دوژمن، ڕۆڵێکی گرینگیان لە پێناسەی دووبارەی هاوکێشەی ‌هێز لە ناوچەدا گیراوە.

لە تۆڵە تا شەڕی بەردەوام

ئێران لە ئۆپەراسیۆنی بەڵێنی ڕاستی 1 (24ی خاکەلیوەی 1403ی هەتاوی) نزیکەی 170 درۆن، 30 مووشەکی کرووز و زیاتر لە 120 مووشەکی بالستیکی بەرەو ئیسرائیل و بەرزاییەکانی گوڵان هاویشت و لەم هێرشەدا ئێران زۆرتر درۆنی خۆتەقینەرانەی بەکار هێنا و ئەگەرچی بەشێکی زۆری درۆنەکان لە لایەن سیستەمە بەرگرییەکانەوە پێوشوێن‌گیران، بەڵام نیشانیشی دا کە ئەو سیستمانە دەفرایەتییەکی دیاریان هەیە و لەوە بەدوا هەمبەر بە هێرشەکان کەم دێنن.

لە ئۆپەراسیۆنی بەڵێنی ڕاستی 2دا، درۆنەکان وەک پاژی پاڵپشتی بۆ بەچەواشەبردنی ڕادارەکان و سەرلێ‌شێوانی تۆڕی بەرگریی دوژمن بەکار هێنراون و لە ئۆپەراسیۆنی بەڵێنی ڕاستی 3دا کە ئێران زیاتر لە 19 جار بە 800 درۆن و مووشەک پەلاماری ئیسرائیلی دا، ئامانجەکانی خۆی کردە زیانگەیاندن بە ناوەندەکانی فەرماندەیی، هەواڵگری و پاڵپشتیی ڕژیمی زایۆنی لە تلاڤیڤ، حەیفا و ئۆرشەلیم و لێرەدا درۆنەکان وەک ئامرازی سەرەکیی هێرشی شەوانە و ڕاچلەکان بەکار هێنران.

جۆرەکانی درۆنی بەکارهێنراوە لە بەڵێنی ڕاستییەکان

ئێران لەو سێ ئۆپەارسیۆنەدا زیاتر لە درۆنی خۆجێی و بەرهەمی پیشەسازیی هەوافەزای وەزارەتی بەرگری و سپا کەڵکی وەرگرت کە بریتین لە:

1. شاهیدی 136:

لە ڕووسیا بەو درنە دەڵێن، جەرسەقیل و لە هەر سێ بەڵێنی ڕاستییەکاندا ڕۆڵی بەرچاوی هەبوو و هەر بۆیە بە ئەستێرەی ئۆپەراسیۆنەکان ناوی لێ دەبەن.

ـ توانست و تایبەتمەندییەکان: کێشی ئەو درۆنە نزیکەی 200 کیلۆگرام و دەوڵەمەندە بە کڵاوەی تەقێنەرەوەیی 30 تا 50 کیلۆگرامی کە لە ماتریالی کامپۆزیتی و دارین چێ‌كراوە بۆ کەمکردنەوەی پێزانینی ڕاداری. ئەو درۆنە لە بەرزایی 50 تا 4000 مەتر بە خێرایی 180-185 دەفڕێت.

ـ بڕەوی ئۆپەراسیۆنی: 1000 تا 2500 کیلۆمەتر.

تێچووی چێکران: بەپێی هەڵسەنگاندنەکان هەر یەک درۆنێکی شاهید، لە نێوان 20 تا 50 هەزار دۆلار تێچووی هەیە و نرخی هەناردەیی بۆ ڕووسیا، 193 هەزار دۆلار ڕاپۆرت کراوە.

2. شاهیدی- 131؛ نمونەیەکی سووکتر بۆ ئۆپەراسیۆنی پاڵپشتی

ئەم جۆرە درۆنە بە تەرکیزی بەسەر دەفرایەتییەکی زۆردا، زیان و گوشاری دەروونی و ئابووری ب دەوژمن دەگەیێنێت و گونجاوە بۆ هێرشی لێکدارانە لەگەڵ مووشەک.

ـ توانست و تایبەتمەندییەکان: ئەم مۆدێلە چکۆلەترە لە شاهیدی- 136 و دەوڵەمەندە بە کڵاوەی تەقێنەرەوەیی 10 تا 15 کیلۆگرامی و و ەک مۆدێلە گەورەکەی لە بەرزایی کەمدا دەفڕێت و گونجاوە بۆ ئۆپەراسیۆنی شەوانە.

ـ بڕەوی ئۆپەراسیۆنی: نزیکەی 900 کیلۆمەتر.

تێچووی چێکران: لە نێوان 10 تا 30 هەزار دۆلار تێچووی هەیە و بۆ بەرهەم‌هێنانی فراوان و هاویشتنی ژمارێکی زۆری لە شەڕەکاندا گونجاوە.

3. ئەبابیلی-5 و موهاجێری- 6

ئەبابیلی- 5 لە ئۆپەراسیۆنی بەڵێنی ڕاستی بۆ ناسکاری و موهاجیری- 6 لە ئۆپەراسیۆنی بەڵێنی ڕاستیی 3دا بۆ هێرشی وردبینانە بۆ سەر ناوەندە هەواڵگرییەکان کەڵکی لێ وەرگیراوە. ئەم دوو مۆدێلە ئاستی شلک‌بوونی ئۆپەراسیۆنەکان دەبەنە سەرێ و هاوکاتی هێرشی خۆتەقێنەرانە، هەلی ئۆپەراسیۆنی ناسکاری و هێرشی وردبینانە دەڕەخسێنن.

ـ توانست و تایبەتمەندییەکان:

ئەبابیلی- 5: درۆنێکی خۆتەقێنەرانە-ناسکارییە بە کڵاوەی 45 کیلۆگرامی دەوڵەمەند بە دووربینی ئەکلترۆئیپتیکی بۆ ڕێنوێنیی وردبینانە و خێرایی 300 کیلۆگرام.

موهاجیری-6: درۆنێکی ناسکاری-هێرش بە توانستی گەشتی 24 کاتژمێرە و بڕەوی ناسکاریی 200 کیلۆمەتری. موهاجیر توانای هەڵگرتنی مووشەکی ڕێنوێنی‌کەری "قایم" و "ئەڵماس"ـه کە لەمدواییە بە ژیری دەسکرد دەوڵەمەندتر کراون.

ـ بڕەوی ئۆپەراسیۆنی: ئەبابیلی- 5: نزیکەی 150 تا 500 کیلۆمەتر، و موهاجیری-6: 2000 کیلۆمەتر.

تێچووی چێکران: ئەبابیلی- 5: نزیکەی 15000 دۆلار، و موهاجیری-6: لە نێوان 50000 تا 100000.