بیابانی وشک و دارستانی سەرسەوز لە یەک شوێندا کۆ بوونەتەوە

بە ڕاپۆرتی ئاژانسی هەواڵی مێهر، کرمان یەک لە حەوت شاری گەورەی ئێرانە کە لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئەو وڵاتە جێی گرتووە و خاوەن کەشوهەوایەکی وشک و بیابانییە و خەڵکێکی میوان دۆست و خوێنگەرمی هەیە و هاوکاتیش شوێنی گەشتیاری زۆر و بەناوبانگ لە شوێنی مێژوویی و سروشتی و فەرهەنگی تێدایە.

لە ئەم ڕاپۆرتەدا شوێنە مێژوویی و سروشتییەکانی ئەو پارێزگایە لە ئێران باشتر دەناسین.

1.ئەرگی بەم، بەناوبانگترین شوێنی مێژوویی کرمان

ئەرگی بەم گەورەترین بینای خشتی جیهانە و لە لیستی میراتی فەرهەنگی یۆنێسکۆ تۆمار کراوە کە لە شاری بەم لە پارێزگای کرمان هەڵکەوتووە9. ئەو بینا بەشکۆیە لە کاتی بوومەلەرزەکەی ساڵی 1382 ی هەتاوی بەم خەساری بەرکەوت و دوایی بە شێوەیەکی زۆر هەستیار بووژایەوە.

2. گومەزی جەبەلیە

گومەزی جەبەلیە لە ناوەندی شاری کرمان هەڵکەوتووە و تەنیا بینای بەردینەی کرمانە کە کراوەتە مۆزەخانەی بەردی ئەو شارە. هەندێک کەس مێژووی ئەو بینایە دەگەڕێننەوە بۆ سەردەمی پێش هاتنی ئیسلام بۆ ئێران کە ئاگردان یان مەزارگەی یەکێک لە ڕێبەرەکانی زەردەشتی بووە و لە سەرەتادا نێوی گبری بووە کە بە تێپەڕینی کات بۆ جەبەلیە گۆڕدراوە.

3. کۆمەڵەی گەنجعەلی خان

ئەو کۆمەڵە شوێنە مێژووییە بریتیە لە مەیدان، حەمامی گەنجعەلی خان (مۆزەخانەی خەڵکناسی) لە لای باشووری، زەڕابخانەی گەنجعەلی خان(مۆزەخانەی پارەی ئاسنی) لە لای باکووری، کاروانسەرا و قوتابخانەی گەنجعەلی خان لە لای ڕۆژهەڵاتی و هومار ئاو لە لای ڕۆژاوا و بازاڕی گەنجعەلی لە سێ لای گۆڕەپانێکدا کە لە سەردەمی سەفەوییەکان چێ کراوە.

4. سەهۆڵدانی مویدی

سەهۆڵدانی مویدی کەمان یەک لە گەورەترین سەهۆڵدانە خشتییەکانی جیهانە کە لە سەردەمی سەفەوییەکان چێ کراوە و ئێستا کەوتووەتە ناوەڕاستی شاری کەمان.

5. قەڵای کچ

قەڵای کچی کرمان کە بە قەڵای کۆن و ئاگردانی ئاناهیتاش ناسراوە کە لە سەردەمی مادەکان چێ کراوە و بریتییە لە سێ نهۆمی نیوە وێران.

6. کۆمەڵەی ئیبراهیم خان

ئەو کۆمەڵە بینا کۆنە کە پانتاییەکەی 4000 مەتری چوارگۆشە بریتیە لە قوتابخانە، بازاڕ، حەمام، هومارئاو، مزگەوت و ... .

7. ئەرگی ڕاین

ئەو ئەرگە لە شاری ڕاین لە باشووری شاری کرمان هەڵکەوتووە و سێهەم بینای خشتی جیهانە کە لە سەردەمی ساسانییەکان بە شکڵی چوارگۆش چێ کراوە.

8. حەمامی وەکیلی کرمان

یەکێک لە حەمامە بەناوبانگەکانی ئێرانە و شوێنێکی جوان و سەرەنجڕاکێشەکان بۆ گەشتیارانە.

9. باخە سەرسەوزەکانی کرمان

بریتی لە باخی شازادە، باخی فەتح ئاباد، باخی هرندی و ... کە سەرەڕای ئەوەیک کە کرمان لە ناوچەیەکی وشک و بیابانی هەڵکەوتووە لە نێو ئەو پارێزگایە دەدرەوشێنەوە و خۆیان دەنوێنن و دڵی هەموو گەشتیاران دەبەن.

10. بازاڕەکانی کرمان

بازاڕی گەورەی کرمان.بازاڕی زەڕگەرەکان، بازاڕی مسگەرەکان، بازاڕی سەردار، بازاڕی ئیختیاری، بازاڕی ئەرگ

11. شوێنە زیارەتییەکانی کرمان

مزگەوتی مەیلک، ئاگردانی کرمان، مزگەوتی گشتی، مەزارگەی شا نێعمەتوڵڵای وەلی، مەزارگەی موشتاقیە

12. شوێنە سروشتییەکانی کرمان

گوندی بەردینەی مەیمەند، تاڤگەی کشیت. بیابانی لووت، دۆڵی ڕاگە، ئەشكەوتی ئەیووب، دارستانی پەردیسانی قائیم، پسیتی ئیسکی سیرچ