گرینگایەتی هەڵبژاردنەکانی عێراق بۆ ئێران

بە ڕاپۆرتی ئاژانسی هەواڵی مێهر، عێرا لە سەروبەندی هەڵبژاردنی پەرلەمانیە و بڕیارە لە 20ی خەزەڵوەر بەڕێوە بچێت. سەید هادی سەید ئەفقەهدی کارناسی پرسەکانی ڕۆژاوای ئاسیا لە گفتوگۆ لەگەڵ هەواڵنێری مێهر بەە ئاماژە بە ڕیزبەندی نوێ و چڕ بوونەوەی دژایەتیەکانی نێوان گرووپە سیاسیەکان جەختی کرد: هەڵبژاردنەکانی بەردەم عێراق و هاوکێشەی دەسەڵات لە ناوچەکە گرینگایەتی تایبەتی هەیە و ڕوانگەی ئەمریکا بۆ گرینگ نیشان نەدانی ئەو بەشە لە شەڕی دەروونی لە دژی بەرخۆدانە.

بە وتەی ناوبراو، دەرەنجامی ڕپرسیەکانی ئەم دواییە سەبارەت بە ئاستی بەشداری ئەو کەسانەی کە دەتوانن دەنگ بدەن، لە نێوان 32 لەسەد هەتا 52 لەسەد بەراورد کراوە. ئەو ئامارە هەرچەندە ورد نییە، بەڵام نیشاندەری گەشی چالاک و لە هەمان کاتیشداپڕ لە کێشەی هەڵبژاردنەکان لە عێراقە.

ڕیزبەندی و ناڕوونی لە هەڵوێستی ڕەوتی سەدر

سەید ئەفقەهی بە ئاماژە بە هەڵوێستی لایەنە شیعیەکان، ڕایگەیاند: لە نێوان گرووپە شیعەکان دژایەتی کەم هەیە، بەڵام زۆرینەی لایەنە سیاسیە شیعەکان ڕاینگەیاندووە کە لە چوارچێوەی یاساییەوە بێنە نێو هەڵبژاردنەکان.

ناوبراو سەبارەت بە هەڵوێستی موقتەدا سەدر وتی: ڕەوتی سەدر سێ حاڵەتی هەیە؛ هەندێک لە لایەنگرانی ئەو ڕەوتە بەشداری هەڵبژاردن دەکەن و هەندێکیان بایکۆتیان کردووە هەندێکیشیان هێشتا بێدەنگن.

گرینگایەتی هەڵبژاردنەکان بۆ تاران و بەغدا

سەید ئەفقەهی بە جەخت لەسەر گرینگایەتی ستراتیژی پێوەندی نێوان ئێران و عێراق وتی: بە وتەی ڕێبەری ئێران، عێراق قووایی ستراتیژیکی ئێرانە و ئێرانیش بۆ عێراق ئاوەها پێگەیەکی هەیە. چارەنووسی ئەو هەڵبژاردنانە بۆ ئێمە گرینگە چ لە ئاستی هاوکاری ئابووری و وزە و چ لە ڕوانگەی سەقامگیری سیاسی لە سنوورە ڕۆژاواییەکانی ئێران.


ناوبراو بە ئاماژە بە هەڵوێستەکانی ئەم دواییەی سوودانی سەبارەت بە بەرخۆدان وتی: حەشد هێزێکی فەرمیە کە لە پەرلەمان پەسەند کراوە و چەک کردنی گرووپەکانی بەرخۆدان تەنیا کاتێک مومکینە کە هێزەکانی ئەمریکا و هاوپەیمانی لە عیراق بچنە دەرەوە.

ئەو کارناسە بە ئاماژە بە کاریگەری هەڵبژاردنەکانی عێراق لەسەر هاوکێشەی ئێران و ئەمریکا لە بەغدا وتی: سوودانی هەوڵ دەدات هەستیاریەکانی نێوان ئێران و ئەمریکا لە عێراق کەم بکاتەوە و هاوکێشەی پێوەندی بەغدا لەگەڵ تاران و واشنتۆن بپارێزێت.

پێوەندی ئابووری و گوشاری دەرەکی

کارناسی پرسەکانی ڕۆژاوای ئاسیا بە ئاماژە بە پێوەندی ئابووری دوو وڵاتەکە، وتی: دوای گوشارەکانی ئەمریکا لە سەردەمی ترامپ، پرسی فرۆشی گاز و کارەبای ئێران بە عێراق یەکێک لە تەوەرە کێشە لەسەرەکانە. عێراق هێشتا لە باری ژێرخانی وزەوە لە قۆناغی بووژانەوەدایە و هاوکاری لەگەڵ ئێران بۆی گرینگە. لە ڕاستیدا جگە لە ئێران، وڵاتێک ناتوانێت ڕاستبێژانە و لەسەەر بنەمای سوود لەگەڵ عیراق هاوکاری هەبێت.

ناوبراو هەروەها ئاماژەی دایە سەر پرسی ئاو و وشک بوونی دیجلە و فرات و زیادی کرد: لە حاڵێکدا کە تورکیا بە چێ کردنی سەد ڕەوتی ئەو دوو ڕووبارەی سنووردار کردووەتەوە، ئەمریکا هەوڵ دەدات بە تۆمەتگەلێک، ئێران وەکوو هۆکاری ئەو قەیرانە بناسێنێت.