دۆخی غەزە کارەساتبارە؛ زایۆنییەکان بە ئانقەست تەقە لە برسییەکان دەکەن

ئاژانسی هەواڵی مێهر، بەشی نێودەوڵەتی: دوکتۆر ئیسماعیل سەوابەتە، بەڕیوەبەریی گشتیی نووسینگەی ڕاگەیاندنی دەوڵەتی لە کەرتی غەزە لە لێدوانێک بۆ هەواڵنێری مێهر، سەبارەت بە هەلومەرجی دابین‌کرانی خۆراکی خەڵکی فەلەستین و هەلی گەیاندنی یارمەتیە مرۆڤدۆستانەکان بۆ ناو خاكی غەزە، وتی: دۆخی مرۆیی کەرتی غەزە کارەساتبارە و زیاتر لە 2 ملیۆن و چوارسەد هەزار کەس لە ئەنجامی شەڕی کۆمەڵکوژی، گەمارۆی تۆقێنەر و پێشگری لە گەیشتنی خۆراک و دەرمان لە دۆخێکی دڵتەزێن و کارەساتباردا دەژین و چەندین مانگە کە هیچ جۆرە یارمەتییەکی مرۆیی نەگەیشتۆتە غەزە و خۆراکیش تەنیا کەم و هەڵبەت کوێرکوێرانە و لە ڕیگەی میکانیزمی و گۆمان‌لێکراووە دەگات.

وتیشی: خەڵکی ئێمە زۆر برسین و بەدبژێوی لە نێوان منداڵان، ژنان و بەساڵاچوواندا تەشەنەی سەندووە. کەرتی تەندروستیش لە دۆخی داڕمانی یەکجارییە و هیچ جۆرە دەرمان، جیهازات و سووتەمەنییەک بۆ وەڕێخستنەوەی ژێنراتۆرەکان نییە و ئێمە ڕۆژانە بە هۆی نەبوونی جیهازات و پێڕاگەیشتنی پێویستی پزیشکی، ژمارێکی زۆری مردن و نەخۆشی و برینداری تۆمار دەکەین.

دوکتۆر سەوابەتە لەبارەی کرانە ئامانجی ڕاستەوخۆی خەڵکی برسیی غەزە لە کاتی دابەشکرانی یارمەتییە مرۆییەکان لە لایەن سەربازانی زایۆنی، ڕوونی کردەوە: ئەمکارە یەکێکە لە دڵڕەقانەترین جەنایەتی مومکینی دوژمنانی زایۆنی کە بە ئانقەست تەقە لە خەڵکی مەدەنی و برسی دەکەن و تا ئێستا 1240 کەسی مەدەنی لەکاتی دابەشکرانی خۆراکەکاندا، کراونەتە ئامانج و شەهید بوون. ئەم ڕەشکوژییە بەئانقەستە گەلێ جار بە بەر دووربین و کامیراکانەوە ئەنجام دەدرێ، کەچی هەر هەمیسان کۆمەڵگای نێودەوڵەتی چاویان قووچاندووە و هەمبەر بەو جەنایەتانە بێدەنگن. ئەوە لە کاتێکدایە کە بڕیاربوو ئۆردووگاکان لە ژێر چاودێریی یاسای نێودەولەتیدا و بە تایبەت ئەمریکادا بێت.

بەڕیوەبەریی گشتیی نووسینگەی ڕاگەیاندنی دەوڵەتی لە کەرتی غەزە سەبارەت بە دۆخی هەواڵنێران لە غەزەدا و ئاستەنگەکانی بەردەم ئەوان، ڕایگەیاند: هەواڵنێرانیش لە غەزەدا لە دڵی جەهانمدا دەژین و لە دوای دەسپێکی شەڕی کۆمەڵکوژانەی ڕژیمی زایۆنی لە دژی ئەو کەرتە، زیاتر لە 232 ڕۆژنامەنووسی فەلەستینی شەهید بوونە، کە دوژمن بە ئانقەست کردوونیەتە ئامانج. هەواڵنێران و ڕۆژنامەنووسانێکیش کە زیندوو ماون، بەرەوڕووی قەیرانی نەخۆشی و برسێتییە و هیچ جیهازاتێک و شوێنێکی هێمن بۆ ئەوانیش بوونی نییە و بەوەشەوە کۆڵیان نەداوە و بەردەوامن لە ڕاپەڕاندنی ڕاسپاردەی مرۆڤدۆستانەیان.

ناوبراو لە درێژەدا ڕوانییە پرسی پاپۆرەکانی مادلین و حەنزەلە کە بڕیاربوو یارمەتی مرۆڤدۆستانە بگەیێننە غەزە و لە لایەن ڕژیمی زایۆنییە دەستیان بەسەردا گیراوە و جەختی کرد: ئێمە لە نزیکەوە جووڵەی پاپۆرە هێماییەکانی مادلین و حەنزەلەمان پێوشوێن گرتووە و دڵیریی بەشداربووانی ئەو جووڵەمان لە هەر گەل و نەتەوەیەک بێت، نرخاندووە. ئەمان ئەگەرچی دەیانزانی ئاسایشی گیانیان نابێت و دەکەونە بەر شاڵاوی هێرشی زایۆنییەکان، بەڵام گوێیان دایە دەنگی ویژدانیان و لە دژی گەمارۆ، برسیطی و کۆمەڵکوژیی غەزە ڕاپەڕین و ئەمە بۆ خەڵکی فەلەستین جێی خۆشحاڵییە کاتێ دەبینن کە لە جی جێی جیهان، خەڵکانی ئازادیخواز هەن و لە پشتیان وەستاون.

دوکتۆر سەوابەتە لەبارەی ستراتژیی ڕژیمی زایۆنی لە گەمارۆدانی غەزە و داخستنی یارمەتیی مرۆڤدۆستانە و قاتی و برسێتی دان بەو خەڵکە، وتی: ڕژیمی زایۆنی لەو جەنایەتەی وەک چەکێکی جەنگی کەڵک وەردەگرێت بۆ تەسلیم‌کردنی خەڵکی فەلەستین و تێکشکاندنیان و بەو پێیە ئیسرائیل تووشی جەنایەتی کۆمەڵکوژییەکی بەتەواو مانا هاتووە. ئامانجی دوژمن، تێکشکاندنی ورەی خەڵکی فەلەسیتین، تێکشکاندنی بەرخۆدان و قەڵاچۆکردنی غەزە لە خەڵکەکەی لە ڕێگەی ئاوارەییە.

بەڕیوەبەریی گشتیی نووسینگەی ڕاگەیاندنی دەوڵەتی لە کەرتی غەزە لە کۆتاییدا هەوڵی ڕۆژنامەنووسانی ئێرانی بۆ گەیاندنی دەنگی ڕاستگۆیانە بە جیهان نرخاند و خوازیاری درێژەدانیان بەو هەوڵە بوو.