بە پێی راپۆرتی ئاژانسی هەواڵی مێهر،دواى ڕوداوه‌كه‌ى دوێنێى ناوچه‌ى هوانه‌ى سلێمانى كه به‌ژماره‌یه‌كى زۆر له‌گه‌نج‌و مێرمنداڵ هێرشكرایه‌سه‌ر كچێك‌و سوكایه‌تى پێكرا، جارێکی تر مژاری پێشێل کردنی مافی مرۆڤ و بە تایبەتی شکاندنی کەرامەتی ژن لە هەرێمی کوردستان و هۆکارەکانی بووەوە بە رۆژەڤ.
وتەبێژی پۆلیسی سلێمانی وتی، ئەوانەی دەستدرێژییان کرابووەسەر، سێ كچ بوون، بەڵام یەکێک لە کچەکان کە تەمەنی 17 ساڵە، لە ڤیدیۆکاندا دەرکەوتووە و ئەو تۆمەتبارانەی کە دەستگیرکراون، سێ کەس لەوان خۆیان ڤیدیۆکەیان تۆمارکردووە و بڵاویانکردووەتەوە.
چاودێران و بەکارهێنەرانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان لە کاردانەوە بەو پەلامارە قیزەونەی ژمارەیەک گەنجی هەرێمی کوردستان بۆسەر کچێکی بێ دەرەتان و تۆقاو لە بەربەریبەتی شاردراوەی کۆمەڵگا، ئاماژە بۆ پەرەسەندنی توندڕەوی و بڵاوبوونەوەی فیکرەی داعشیانە لە هەندێ ناوچەی هەرێم دەکەن و ئەو چەقبەستووییە فیکرییە لەگەڵ نەبوونی یاسای توند و توڵ بۆسزادانی دەستدرێژیکەر، سەرخۆش یان تەشهیر و سووکایەتیکەر بە هۆکاری روودانی کارەساتی لەم شێوە دەزانن.
فیکرەیەکی دزێوی داعشی کە تەنیا خۆی پێ قبووڵە و جگە لە هاوبیرەکانیان هەموو عالەمیان پێ موشریک و کافر و خوێن حەڵاڵە لە پاڵ یاسای خێڵەکی و لێخۆشبوونی تاوان و کردەوەی قیزەون بە قسەی سەرۆک هۆز و سەرخێڵ کاتێک لەگەڵ ناکارامەیی و گەندەڵی بەرپرساندا یەکدەگرێتەوە دەبێتە نەریتێکی پتەو بۆ سەپاندنی زوڵم و ستەم بە سەر چینی بێ دەرەتان و لاوازی کۆمەڵگادا.
هەرێمێک کە تێیدا هەموو جۆرە هەڕەشە و تاوان و جەنایەتێک بە لێخۆشبوونی خێڵەکی کۆتایی پێدێت و بە وتەی خەڵکی هەرێمی کوردستان لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا بەرپرسەکانی جگە لە کاری سیاسی و ململانێ حزبی و دزینی سەروەت و سامانی وڵات و پارە کۆ کردنەوە بۆ دابین کردنی ڤیلا و ئۆتۆمبێلی گران بایی بۆ ژن و منداڵی خۆیان، لە ۲۰۰۳ ەوە تا ئێستا هیچ کارێکی دیار و بەرچاویان لە بواری یاسایی و فەرهەنگی و کۆمەڵایەتیدا نەکردووە بۆ چەسپاندنی راستەقینەی یاسا و دادپەروەری، و نەیانتوانیوە پەروەردەی کۆمەڵگایان بکەن بۆ ڕێزگرتن لە مرۆڤ، ناتوانێ پاگەندەی ئازادی و مافی ژن بکات.
بە وتەی چاودێرانی کۆمەڵگای کوردی لە عێراق، دوای سەرهەڵدانی ئاشکرای داعش و ئەو کوشت و بڕ و تاڵان و جەنایەتە بە ناوی دینەوە کردیان ئێستا لە هەندێ ناوچەی هەرێمی کوردستاندا پەیڕەوانی ئەو بیر و ئەندێشە بە ئاشکرا هەڕەشە لە خەڵک دەکەن و دژی ژنان و رووناک بیران و خاوەن ئەندێشەی پێچەوانەی خۆیان، گەنجان هان دەدەن بۆ پەلامار دان و سووک کردنیان.
لە هەرێمی کوردستان کە گوایە بە دەستوور و یاسا ئازادی رادەربڕین، ئازادی پۆشاک و ئازادی دین و ئایینی تێدا لەبەرچاو گیراوە و ناو بە ناو کۆڕو کۆبوونەوە دەگیردرێت بۆ باس کردن لە مافی مرۆڤ و مافی ژنان و...دەبینین لە رۆژی ڕووناک و لە بەرچاوی سەدان پیاو و کوڕ پەلاماری ژنێک دەدرێت و شەقی تێدا هەردەدەن و دیارە هەموو ئەو دروشمە بریقەدارانەی مافی مرۆڤ و کۆمەڵگای پێشکەوتوو و ئازاد تەنیا درۆیەکی میدیاییە و بنەماڵە حاکمەکان بۆ خۆڵ کردنە چاو وڵاتانی رۆژاوایی و ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکان دەیڵێنەوە .
بە سەیر کردنی ئاماری ژن کوشتن و لێدان و بریندار کردنی ژنان و کچان لە هەرێمی کوردستان بە روونی دیارە، هەموو ئەو پاگەندەیەی سەبارەت بە مافی ژن و ئازادی و سەروەری یاسا لە هەرێمی کوردستان دەکرێت فشەیە و بەرپرسانی هەرێمی کوردستان تەنیا بۆ ئیدانە کردن و خۆوەردان لە رووداوەکانی وڵاتانی دراوسێ ئازا و بوێرن ، ئەویش بە ئامانجی ڕاکیشانی ڕای گشتی خەڵکی وڵاتانی دراوسێیە، ئەگینا لە ناوچەی ژێر دەستی خۆیاندا کۆمەڵگایان بەجێهێشتووە بۆ چەک بە دەس و توندڕەو و گەندەڵ و خاوەن پارە و منداڵی بەرپرسان و خۆیان سەرقاڵن بە شەڕی سیاسی و بەش کردنی پارەی سنوور و نەوت و گازەوە.
لە دوێنێیەوە و پاش ئەوەی گوشاری چالاکانی مەدەنی و راگەیاندنەکان سەبارەت بە ڕووداوەکەی هوانەی سلێمانی پەرەی سەند ئەمرۆ پۆلیسى سلێمانى حه‌وت كه‌سى له‌به‌شداربوانى ئه‌و "تاوان"ه ده‌ستگیركردووە و ده‌ستى به‌لێكۆڵینه‌وه‌ى زیاتر كردوه بۆ ده‌ستنیشانكردنى شوێنى ئه‌وكه‌سانه‌ى دیكه‌ش كه به‌شدارییان كردوه له‌و "تاوان"ه‌ى دوێنێدا.
هەروەها شه‌وى ڕابردوش لاى خۆیه‌وه حاکم شێخ لەتیف یاساناس‌و دادوەر لەبارەی ڕوداوەکەی هوانه‌ى سلێمانی کە تێیدا دەستدرێژیی دەکرێتەسەر كچێك ئاشكرایكرد، "ئەو تاوانە قێزەونە پێویستی بەسکاڵا نییەو تاوانی بێ غیرەتانەی دەستدرێژیکردنەسەر مێینەیەک «لەژێر ھەر بیانویەکدا بێ» لەشوێنی گشتی «تاوانی گشتیە» بەگوێرەی مادەی 402 لەیاسای سزادان کە دەڵێ سزادەدرێ بەسزایەک کە زیاتر نەبێ لەسێ مانگ زیندانی، ھەرکەسێک بەقسە بێ یان کردەوە یان بەئاماژە دەستدرێژی بکاتەسەر مێینەیەک لەشوێنی گشیدا".
ئەنجومەنی باڵای خانمان‌و گەشەپێدان هاته‌ده‌نگ‌و له‌ڕاگه‌یه‌نراوێكدا ڕایده‌گه‌یه‌نێت، "بڵاوبونەوەی ڤیدیۆیەک لەتۆڕەکۆمەڵایەتییەکان کە تێیدا چەند گەنجێکی ماتۆڕسوار دوای کچێک دەکەون‌و لێی دەدەن، لەسنوری پارێزگای سلێمانی، پێشێلكردنى سەرەتاییترین مافەكانى مرۆڤه".
بۆ ئه‌وه‌ش داوایكردوه، "داوا له‌دامودەزگاکانی سەر به‌وه‌زاره‌تى ناوخۆو به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تى گشتیى توندوتیژى دژی ئافرەتان‌و پۆلیس‌و دامه‌زراوه دادوەریبەكان ده‌كەین به‌تایبه‌ت داواكارى گشتیى، ڕۆڵى خۆیان ببینن له‌سزادانی تاوانباران".
ڕێواز فایەق سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان ڕایگەیاند، "ئەو نێرانەی کە وەک دڕندە پەلاماری کچێک دەدەن کە خواستی بووە وەک هەرکەسێک تەماشای پێشبڕکێیەک بکات، بەرهەمی ئەو خیتابە بەربەریەن کە رۆژانە بەرامبەر ژن و کچی ئەم هەرێمە ئەنجامدەدرێ".
لە پەیامەکەیدا سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان دەڵێت "ئەو نێرانەی کە وەک دڕندە پەلاماری کچێک دەدەن کە خواستی بووە وەک هەرکەسێک تەماشای پێشبڕکێیەک بکات، بەرهەمی ئەو خیتابە بەربەریەن کە رۆژانە بەرامبەر ژن و کچی ئەم هەرێمە بە پلان و بە رێکخراوی بەڕێوەدەچن، دەسەڵات و کۆمەڵگەیەک ئەم بەربەریەتە راینەچڵەکێنێت دەبێت چاوەڕێی مردنێکی خێرا بێت".
بۆچوونی ئێوە